Ano ang mga karapatan mo bilang contractual worker sa Pilipinas?

Nakuha mo na ang una mong job offer. Congrats! At kapag maganda ‘yang offer na nakuha mo, mas mabuti pa. ‘Yun nga lang, paano kung contractual pala ‘yung posisyon? Huwag kang mag-alala. Hindi dahil contractual ang job offer na ‘yan ay dapat huwag mong tanggapin ang offer na ‘yan. May masamang reputasyon ang mga trabahong contractual. Para sa maraming tao, walang seguridad ang mga contractual na trabaho, at kadalasan wala pang kasamang benepisyo. May mga pagkakataon rin na nakakalusot ang mga kumpanya sa batas at naaabuso ang kanilang mga contractual employees. Buti na lang, hindi lahat ng mga kumpanya ganito. May mga trabahong contractual na nauuwi sa mga permanenteng posisyon mas lalo na kung maayos ang mga gawa mo.

Higit pa rito, pareho lang dapat ang mga benepisyo at mga palatuntunin ng trabahong contractual at permanente. May mga linusong nang hakbang ang gubyerno ng Pilipinas para masiguradong protektado ng batas ang mga contractual employees gaya ng mga permanente. Noong 2011, inilathala ng Kagawaran ng Paggawa at Empleo (Department of Labor and Employment) ang Department Order 18-A, Series of 2011, kung saan nakalista ang mga karapatan (Section 8) ng mga contractual employees, pati na rin ang mga patakaran sa paggawa ng kanilang mga kontrata. Ano nga ba ang mga karapatan mo bilang contractual employee?

RELATED: APPLY FOR CONTRACTUAL JOBS NOW ON KALIBRR

Mga Karapatan Mo

1. Ligtas na kalagayan sa trabaho

Desk job man ‘yan o trabahong pangkamay, dapat siguradhin ng employer mo na hindi maaapektuhan ang kalusugan mo sa trabaho. Ang employer mo ay dapat sikaping panatilihin ang iyong kalusugan at kapakanan habang nasa trabaho ka.

2. Nakalaang araw para sa bayad na bakasyon, bayad para sa: mga araw ng pahinga, overtime, holiday, 13^th month, at sa pagbitiw ng tungkulin (separation pay)

Bukod sa iyong sweldo, dapat may nakalaan na bayàd na time-off para sa iyo, pati na rin ang dagdag na bayad para sa kung anumang trabaho na nagawa labas sa mga oras ng trabaho na pinagkasunduan sa iyong kontrata. Dapat ay may 13^th month pay ka rin, at separation pay kapag maagang nawakasan ang kontrata mo.

3. Benepisyo sa pagreretiro sa ilalim ng SSS o retirement plan ng taga-kontrata, kung meron man

Kung ang employer mo ay mayroong retirement plan para sa kanilang mga permanenteng empleyado, dapat ay pinagkakalooban ka rin ng parehong benepisyo.

RELATED: APPLY FOR GOVERNMENT JOBS NOW ON KALIBRR

4. Benepisyong seguridad sa kapanatagan at kapakanang panlipunan (Social security and welfare benefits)

Ang employer mo ay dapat ka rin ipagkaloob ng mga benepisyo ng SSS, PhilHealth, at Pag-Ibig, gaya ng mga permanenteng empleyado.

5. Karapatan sa pagtitipon, panlasak na manawaran, at mapayapang sama-samang pagkilos (Self-organization, collective bargaining, and peaceful concerted action)

May karapatan rin ang mga contractual employees na sumali o bumuo ng mga unyon, collective bargaining agreements, at sumali sa mga mapayapang protesta. Hindi dapat manganib ang iyong trabaho kapag sumali ka sa isang unyon.

6. Seguridad sa trabaho

May karapatan kang pagkalooban ng siguradong trabaho sa panahon na nakatakda sa iyong kontrata, maliban na lang kung ang employer mo ay maipangtatanggol ang kanyang dahilan sa napaagang pagwakas ng iyong kontrata — halimbawa, hindi mo na kayang tuparin ang mga trabahong itinakda sa kontrata — at sinisante ka sa angkop na paraan.

RELATED: DOWNLOAD THE INFOGRAPHIC ON THE RIGHTS OF CONTRACTUAL EMPLOYEES

Mga Dapat Alamin Tungkol sa Iyong Kontrata

Ang job contract ay isang opisyal at legal na kasunduan sa pagitan mo at ng iyong employer bilang panigurado na pareho niyo gagampanan ang mga palatuntunang nakatakda sa kontrata. Panindigan mo ang responsibilidad mo sa kontrata sa pamamagitan ng pagtrabaho ng mabuti, habang ang kumpanyang tumanggap sayo ay dapat siguraduhing mabigyan ka ng angkop na kabayaran at makataong pakikitungo. Kung isa kang contractual employee, dapat siguraduhin mo rin na lahat ng mga detalye na ito ay nakatakda sa iyong kontrata:

1. Ang tiyak na pagkakalarawan ng trabaho o serbisyo na gagampanan mo bilang empleyado

Siguraduhin mo na tugma ang ginagawa at gagawin mong trabaho sa nakatakda sa iyong kontrata.

2. Ang lugar ng pagtatrabahuhan at palatuntunin ng iyong pagiging empleyado, kasama na rito ang sweldo mo

Nakatakda dapat sa kontrata mo kung saan ka magtatrabaho, at nakatukoy ang mga detalye gaya ng: Puwede bang ipagpatuloy ang kontrata mo kapag natapos na ang nakatakdang panahon ng pagtrabaho? May kasama bang confidentiality agreement o non-competition clause ang mga palatuntunin?

3. Kung gaano katagal ang kontrata ng iyong pagtrabaho sa iyong employer

Ang tagal ng iyong trabaho ay dapat tugma sa tagal ng proyektong itinalaga sa iyo bilang contractual employee.

4. Naipaliwanag at pinalaam na sa iyo ng iyong employer ang mga palatuntunin ng iyong trabaho bago ng unang araw o sa unang araw sa trabaho

Bago ka pa mag-umpisa magtrabaho sa iyong bagong employer, inisa-isa na dapat nila sa iyo ang mga palatuntun sa iyong pagtatrabahuhan. Siguraduhin mo na alam mo ang pinapasukan mo bago ka mag-umpisa sa trabaho mo. Maaaring mag mukhang mapanganib ang pagtanggap sa isang contractual na trabaho. Sa isang banda, totoo nga ito. Halos isang sugal, ngunit huwag mo itong gawing nag-iisang salik ang takot na ito sa pagtanggap o pagtanggi sa isang contractual na posisyon. Kapag pinili mong tanggapin ang offer, ipaalam mo sa bago mong employer na gagawin mo ang mga nararapat upang ipagtanggol ang mga karapatan mo bilang contractual employee. Alamin mo ang pinapasukan mo at ang iyong mga karapatang panlegal upang maging handa ka sa unang araw mo sa trabaho.

Isinalin ang blog post na ito galing sa Ingles na artikulo ni Krisha Maclang.